RUU MUFTI 2024 PERKASAKAN INSTITUSI MUFTI

 

Pada 2 Julai 2024, Menteri di Jabatan Perdana Menteri (Hal Ehwal Agama), Datuk Dr Mohd Na'im Mokhtar membentangkan Rang Undang-Undang (RUU) Mufti (Wilayah Persekutuan) 2024 untuk bacaan kali pertama di Dewan Rakyat untuk mentakrifkan Ahli Sunnah Wal Jamaah (ASWJ) berdasarkan manhaj akidah al-Asyairah dan al-Maturidiyah sebagai punca kuasa kepada Jabatan Mufti Wilayah untuk menambah baik keberkesanan perkhidmatan institusi berkenaan.
 
Ini selaras aliran ASWJ dengan berakidah Imam al-Ashari, fiqh bermazhab Imam Shafie dengan meraikan tiga mazhab lain dan aliran tasawuf Imam al-Ghazali.
 
Tradisi ini menjadi acuan dan amalan Islam di negara kita yang perlu dijadikan pedoman dalam membuat sebarang keputusan penting berkaitan institusi Islam.
 
Justeru, RUU Mufti 2024 dilihat dapat memperkukuhkan lagi kedudukan ASWJ berteraskan pegangan al-Asyairah dan al-Maturidiyah yang sudah sekian lama diterima pakai di negara ini.
 
Majoriti ulama menyatakan maksud ASWJ adalah al-Ashairah dan al-Maturidiyah seperti dinyatakan al-Imam al-Murtada al-Zabidi (1205) dalam kitab Ithaf al-Sadat al-Muttagin.
 
Maksudnya, jika dikatakan ASWJ, maka ia adalah al-Ashairah dan al-Maturidiyah. Aliran al-Asyairah dan al-Maturidiyah adalah aliran moderat dan wasati, sekali gus tidak membelakangi wahyu serta tidak pula bertentangan dengan akal.
 
Begitu juga, ia tidak mudah mengkafirkan pihak lain dan tidak pula terlalu terbuka dalam menjaga kesucian Islam.
 
RUU Mufti (Wilayah Persekutuan) 2024 tidak mengetepikan sistem raja berperlembagaan kerana ia termaktub dalam Seksyen 3 RUU berkenaan.
 
Ini kerana kuasa melantik dan membatalkan pelantikan mufti dan timbalan mufti bagi Wilayah Persekutuan masih dengan perkenan Yang di-Pertuan Agong, yang juga ketua agama Islam di Wilayah Persekutuan.
 
Sub-seksyen 10 (3) RUU Mufti (Wilayah Persekutuan) 2024 jelas menyebut apabila sesuatu fatwa dibincangkan Jawatankuasa Fatwa dan dipersetujui, mufti perlu membuat syor kepada Yang di-Pertuan Agong untuk mendapatkan perkenan baginda bagi penyiaran fatwa itu dalam Warta.
 
RUU Mufti (Wilayah Persekutuan) 2024 juga hanya terpakai untuk orang Islam saja membabitkan Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur, Putrajaya dan Labuan.
 
Pemakaian RUU berkenaan juga tidak boleh melangkaui negeri lain dalam Malaysia. Sub-seksyen 1 (2) RUU berkenaan dengan jelas memperuntukkan perkara itu.
 
Di peringkat negeri lain, Dewan Undangan Negeri (DUN) kekal mempunyai kuasa tersendiri dalam menentukan seperti dinyatakan dalam Perkara 74 (2) Perlembagaan Persekutuan yang menyebut bahawa: Tanpa menjejaskan apa-apa kuasa untuk membuat undang-undang yang diberikan kepadanya oleh mana-mana Perkara lain, Badan Perundangan sesuatu Negeri boleh membuat undang-undang mengenai apa-apa perkara yang disebut satu persatu dalam Senarai Negeri (iaitu Senarai Kedua yang dinyatakan dalam Jadual Kesembilan) atau Senarai Bersama..
 
RUU Mufti (Wilayah Persekutuan) 2024 dibawa ke Parlimen dan dinamakan akta kerana kuasa membuat undang-undang bagi Wilayah Persekutuan terletak di bawah kuasa Parlimen, sebagaimana dinyatakan dalam Perkara 3 (5) Perlembagaan Persekutuan dan bukan untuk pemakaian di seluruh negara atau Sabah dan Sarawak.
 
Perkara 3 (5) menyebut: Walau apa pun apa-apa jua dalam Perlembagaan ini, Yang di-Pertuan Agong hendaklah menjadi Ketua Agama Islam di Wilayah-Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur, Labuan dan Putrajaya; dan bagi maksud ini Parlimen boleh melalui undang-undang membuat peruntukan-peruntukan bagi mengawal selia hal ehwal agama Islam dan bagi menubuhkan suatu Majlis untuk menasihati Yang di-Pertuan Agong mengenai perkara-perkara yang berhubungan dengan agama Islam. 
 
RUU Mufti (Wilayah Persekutuan) 2024 dikemukakan bertujuan memperjelaskan dan memperkukuhkan institusi mufti dan kefatwaan di Wilayah Persekutuan Putrajaya, Kuala Lumpur dan Labuan.
 
Ia dilihat lebih khusus kepada institusi mufti dan kefatwaan sebagai tambahan kepada Akta Pentadbiran Undang-Undang Islam (Wilayah-Wilayah Persekutuan) 1993 (Akta 505) yang mengatur hal-hal berkaitan dengan pentadbiran undang-undang Islam di Wilayah-Wilayah Persekutuan Malaysia.
 
Jadi, RUU ini adalah pengasingan kuasa antara majlis agama Islam, mufti dan Mahkamah Syariah akan kelihatan lebih jelas. Usaha yang diambil oleh kerajaan bertujuan untuk memartabatkan dan memperkasakan institusi mufti di Wilayah Persekutuan.
 
Melaluinya, bidang kefatwaan dan pembangunan hukum syarak akan dapat ditadbir secara teratur, telus serta berwibawa ke arah meningkatkan keberkesanan tadbir urus pentadbiran Islam di Wilayah Persekutuan.
 
RUU ini memperuntukkan sembilan bahagian iaitu bahagian permulaan, mufti dan timbalan mufti, jawatankuasa fatwa, pengeluaran fatwa, penentuan kiblat, jawatankuasa falak syarie, jawatankuasa rukyah hilal, jawatankuasa pengawasan pengajaran agama Islam dan perunding akidah dan pelbagai.
 
Maka, pentadbiran keadilan di bawah bidang kuasa Mahkamah Syariah dan hukum syarak di bawah bidang kuasa mufti akan ditadbir oleh akta berasingan.
 
Di Sabah dan Kedah, undang-undang berasingan seperti RUU Mufti (Wilayah Persekutuan) 2024 ini juga sudah sedia wujud iaitu masing-masing Enakmen Fatwa Negeri Sabah 2004 dan Enakmen Mufti dan Fatwa (Kedah Darul Aman) 2008.